گزارش*جلسه4

انواع گزارش

• گزارش خبری ← گزارش خبری در واقع تشریح،توضیح و توصیف یک رویداد خبری است که گزارشگر به جزئیات وقوع آن می پردازد .

تهیه گزارش خبری از یک رویداد به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهمترین آن،آگاهی گزارشگر و شناخت وی از مخاطبانش.

گزارش خبری جز آن دسته از گزارش هایی است که بلافاصله باید تهیه شود.در اینجا زمان محدود و سرعت عمل بالا می باشد. و زوایای مختلف خبر باز می شود.

باید به این نکته توجه داشت :  زمانی که امکان حضور گزارشگر در هنگام  بروز حادثه وجود نداشت،کسب آگاهی ها از شاهدان عینی،مسافران هواپیما،خلبان،مسئولان و .. بسیار اهمیت دارد.گزارشگر با آگاهیهای جمع آوری شده می تواند به پرسشهای بسیاری پاسخ دهد و کمبود اطلاعات خبری را در گزارش خود جبران کند. 

مثال:

پاریس-خبرگزاریجمهوری اسلامی:

اولین تماس چرخهای هواپیمای747"هما" بر باند فرودگاه"اورلی"پاریس لحظه وقوع حادثه ایی بود که می توانست 370سرنشین هواپیما را به کام مرگ بفرستد. ازلحظه ایی که چرخهای هواپیما با زمین باران زده رودگاه اورلی تماس پیدا کرد تا لحظه ای که پرنده غول پیکر در انتهای باند موقف شد،لحظات بیم وامید،دلهره و اضطراب دهها مسافر و خدمه هواپیما بود.

به گفته(نام) مسئول برج مراقبت فرودگاه اورلی:"هواپیما ک برزمین نشست همچون پرنده تیرخورده ای یک بار به دور خود چرخید و سپس به چپ و راست حرکت کرد و پس از لحظاتی،که برای من و کارکنان برج مراقبت،باورکردنی نبود در انتهای باند متوقف شد.خلبان مهارت خارق العاده ایی از خود نشان داد".

 

• گزارش تصویری(مصور)  ←  تمام اتفاق ها و حوادثی که در خبر و رویداد رخ می دهد به صورت عکس ارائه می شود. درواقع می توان گفت جایی که تصویر جای واژه ها می نشیند گزارش مصور شکل می گیرد. عکس در اینجا رکن اصلی را دارد و با شرح عکس نویسی و صفحه آرایی تکمیل می شود.

نکته ایی که در هنگام عکس برداری باید به آن توجه کرد: تمرکز روی موضوع عکسبرداری است.برنامه ریزی و تهیه فهرست قبل از تهیه گزارش به گزارشگر امکان می دهد تا با اطلاع و دید گسترده به تهیه گزارش بپردازد.

زاویه دید و ارائه اندیشه توسط عکاس به مخاطب به گزارش حس می دهد.

صفحه آرایی گزارش تصویری نیز در جلوه دهی گزارش موثر است.در هر حال گزارش مصور هم باید  شروع مناسب،متن استوار و پایان مناسبی داشته باشد.

• گزارش توصیفی  ←   بیشتر به جزئیات ماجرا پرداخته می شود

• گزارش از سفر←    شرح سفر است و گزارش دیدنیها،شنیدنیها و نکات برجسته و گاه عجیب و شرح اوضاع سیاسی،اقتصادی و اجتماعی و همچنین آداب مردم است. درواقع ترکیبی از گزارش های خبری و گزارش از مکان است که با توصیف و تشریح شکل می گیرد.

مشاهدات عینی،بررسی تاریخ گذشته،بررسی اجتماعی و اقتصادی و پیگیری موضوع یا موضوعات خری از اجزاء گزارش از سفر است.تفاوت سفر با سفرنامه در این است که در سفر متن به صورت سوم شخصی نگاشته می شود،ولی در سفرنامه به صورت اول شخص نوشته می شود.

مثال:

"...جمعیت زیادی در واگن ما را گرفته بودند،از ایرانی،فرنگی و غیره.یک دختربچه بسیار مقبولی آنجا بود که خیلی نقل داشت و مثل ماه بود،مادرش هم کلاهش را گاهی برمیداشت مزید بر محسنات او می شد،یک دختر بچه دیگر هم بود که موهایش مثل درویش ها به هم پیچیده،بسیار زیبا بود،به قدر یک ربع که در واگن معطل بودم تمامش نگاه و خیالم پیش این دو دختر بچه زیبا و بازیگوش بود،گرچه که دیگران می گفتند ملتفت نبودم."

• گزارش تحقیقی  ←   نوعی گزارش است که دامنه وسیع تهیه آن موضوعهای گوناگونی مثل مسایل سیاسی،اقتصادی و اجتماعی را در برمیگیرد .در این گزارش رکن اساسی برتحقیق و تتبع در پیرامون موضوع شکل می گیرد.

گزارش تحقیقی باید انعکاس دهنده حقایق و درعین حال مستند و واقعی باشد و اطلاعات آن،آگاهیهای مفید را در برگیرد.

 

بقیه در ادامه مطالب

مراحل کار گزارش تحقیقی:

مرحله اول: تعیین موضوع مورد گزارش است.بعد از تعیین موضوع باید در مورد زاویه دید و نگرش ب موضوع فکر کرد. گزارشگر باید زاویه دید خود را نسبت ب موضوع روشن کند و در مورد موضوع تحقیق مطالعه کند.در اینجا استفاده از آرشیو و مشاهدات به گزارشگر کمک میکند. در مرحله مطاله گزارشگر می تواند از منابع مکتوب و همچنین منابع شفاهی نظیر افراد استفاده کند.

مرحله دوم:در این مرحله هرچه را که بدست آمده باید مورد ارزیابی قرار گیرد. در واقع زمینه های مطالعه،ارزش خبری،مشاهدات،مقاومت هایی که در تحقیق در مقابل گزارشگر به وجود آمده همه ارزیابی می شود در اینجا گزارشگر از خود میپرسد آیا تحقیق کامل شده است؟!

مرحله سوم:گزارشگر باتوجه به آنچه که کسب کرده تصمیم نهایی را برای نگارش می گیرد.و اینکه گزارشگر باید هدف اولیه خود را ـ حداکثر و حداقل ـ  را مورد ارزیابی قرار دهد که آیا به آن رسیده است یا خیر؟

 

• گزارش از شخص  ←  همواره در میان افراد سرشناس عادی و یا گمنام هستند کسانی که از لحاظ نوع زندگی،عادات،اخلاق،صفات ظاهری یا باطنی  متفاوت هستند و زندگی آنها برای مردم جالب توجه است.

اکثریت مردم می خواهند بدانند سیاستمداران در زندگی حرفه ای و خصوصی خود چه طرز رفتار،عادات یا اخلاقی دارند.در مورد افراد گمنام هم چنین کنجکاوی هایی وجود دارد.

در این گزارش ابتدا به مطالعه آثار وی بپردازید،سخنرانیهایش را مرور کنید از اقدامات او مطلع شوید و با کسانی که به نحوی با او آشنایی دارند گفت وگو کنید.

 

• گزارش از مکان←    توصیف و تشریح یک ساختمان،یک مکان تاریخی یا تفریحی،بنایی در حال احداث یا تازه تاسیس،یک پروژه عمرانی،یک روستا،شهر،کشور ویا حتی یک اتاق می تواند باشد.

تصویر سازی از محل یا مکان مورد گزارش از اهمیت بسزایی برخوردار است که به همین جهت از دو بعد باید به توصیف و تشریح مکان پرداخت: بعد جغرافی مکان مورد گزارش و بعد معنوی گزارش.

بعد جغرافی : باید طوری باشد که خواننده ایی که تا به حال در آن مکان حضور نداشته بتواند واقعیات جغرافی محل را در گزارش دریابد و خود را در آن مکان احساس کند.

تاریخچه احداث همراه با توصیف آن و ذکر ابعاد مکان و ارقام جمعیت با بهره گیری از حکایتهای تاریخی و بیان  هرچیزی که به جغرافی محل مربوط است.

بعد معنوی: هیچ مکانی بدون روح زندگیو حیات در ان نمی تواند برا یخواننده گزارش عینیت پیدا کند.